عصبانیت را بیرون بریزیم یا نگه داریم؟

12 دیدگاه

1. اما در مورد کنترل خشم و به اصطلاح ” کظم غیظ” و مفهوم اون و آموزه هایی که طی سالیان دراز به نسل ها منتقل شده یه اشتباه اساسی ناشی از برداشت سطحی اتفاق افتاده و اون این هست که “کظم غیظ ” صرفا فروخوردن خشم تحت هر شرایطی و برای همه معنی شده و مثالها و داستانهایی هم از ائمه و… نقل شده، در صورتیکه فرو خوردن خشم مستقیما با ظرفیت روحی و روانی شخص بستگی داره، اگر فشاری که به روان و اعصاب و جسم شخص وارد میشه بیش از ظرفیت روحی و وجودیش باشه بهش آسیب میزنه و باید خشمش رو ابراز کنه و در موردش حرف بزنه، حتی از طرف مقابلش گله و شکوه کنه.. و حتی اگه نمی تونه نبخشه …لزومی نداره آدم همه رو ببخشه .. گاهی تنبیه، گاهی انتقام لازمه.
   گاهی باید افراد رو با نتیجه اشتباهشون روبرو کرد.
   اما نکته در مورد کظم غیظ اینه که انسان باید ظرفیت روحی و روانی خودش رو بالا ببره حالا از روشهای مختلف( تزکیه نفس،مراقبه،اصلاح سبک زندگی،خوب زیستن،شاد زیستن و….)
   به طوری که دیگه از هر چیزی به راحتی خشمگین نشه که حالا بخواد درون خودش بریزه یا بیرون بریزه.. یا اونقدر عزت نفس داشته باشه و به شناخت و معرفت برسه و دستش تو دست خدا باشه یا به قول بعضی با کائنات هماهنگ باشه که متوجه باشه که توهین دیگران به او، از جوهره وجود و شان اون کم نمیکنه.. اگه کسی به حقوقش تعرض کرد در واقع به خودش ظلم کرده، و حق سرجاش هست.. نه اینکه بیخیال و دله باشه. نه.. بلکه در مقابل ناملایمات عقل و منطقش رو تعطیل نکنه و به اصطلاح از جاش در نره..
   اما وقتی کسی هنوز ظرفیت رو پیدا نکرده نمیشه بهش گفت خشمت رو فروببر، بلکه باید راهی رو برای ابراز و بیرون دادن خشمش بهش ارائه داد که نه به خودش آسیب برسه نه به دیگران آسیب برسونه.. مثل”فریاد خاموش”و… در مواقعی که نه کاری در جهت جبران بلایی که برسرمون اومده میتونیم بکنیم و نه بیرون ریختن خشم جز ضرر پیامدی نداره
   یااعلام کردن خشم و ناراحتی به طرف مقابل و توقع پاسخگو بودن طرف یا انتقاد یا حتی در مواقع حاد شکایت و ..
   متاسفانه در سیستم های بسته که امکان و ظرفیت نقد و انتقاد و مطالبه گری وجود نداره، به دلیل انباشت احساسات منفی در مردم، تحمل و تاب آوری افراد در مقابل هم کم میشه و با کوچکترین تنش و ناملایمتی به جون هم میوفتن.. در واقع تلافی حقوق پایمال شده و حرفهای نزده شون رو جای دیگه و سر همدیگه خالی میکنن.

   یه کاسه آب رو وقتی یه تکون بدی فوری به هم میخوره و آب از دور و برش میریزه بیرون، چون ظرفش کوچیکه، حالا شما هی بهش بگو نکون نخور و خودت رو کنترل کن،نمیتونه… اما دریا رو جفت پا هم که بپری توش از جاش تکون نمی خوره… دریا شدن اینجوری نیست که بگیم من از امروز دریا میشم و تحمل میکنم و یهو دریا بشیم…
   روی خودمون باید کار کنیم،آهسته آهسته و با مداومت ظرفیتمون رو بالا ببریم و در این راه صبر داشته باشیم، با هم مهربونتر باشیم،هوای هم رو داشته باشیم،به هم دیگه اجازه نقد و ابراز احساس بدیم.
   یه کم تمرین کنیم کنار هم بودن و باهم بالا رفتن رو به جای زرنگ بازی و بقیه رو جا گذاشتن.
   پله های نردبونی رو که ازش بالا میریم زیر پامون نشکنیم و یادمون باشه که هرکسی نقشی داره، یکی معلمه و سالها همونجایی که هست می مونه و یکی شاگردیه که از اونجا عبور می کنه و بالا میره، نمیشه گفت کی بهتره ، نمیشه گفت اونی که رفت بالا زرنگ بود و اونی که موند بی عرضه، زندگیه و برد – برد یا باخت- باخت، بازی نیست که
   برد-باخت باشه.
   ایمان بدون صبر مانند بدن بدون سر است.علی (ع)

   پاسخ

   • اول از همه فلسفیدن خوبه، و اینکه در خصوص این موضوع فکر کردید قدم مثبتیه. اما بنده آدمی نیستم که این ادعاها رو با قیاس‌هایی مثل ظرف آب و ذهن انسان، بدون مدرک و آزمایش علمی قبول کنم.

     از طرفی به خاطر اسم بردن از «ائمه» و آموز‌ه‌های تاریخ گذشته‌ی هزار و چهارصد ساله، نسبت به حرف‌هاتون سوگیری و پیش‌داوری دارم.

     استناد به اون‌ها فقط باعث بی‌اعتبار شدن مطلبتون در نظرم میشه.

2. فرو خوردن خشم و برون ریختنش وپرخاشگری هر دو مضر و بسیار خطرناکه.
   خشم فرو خورده هم از نظر روانی آسیب میزنه وهم از نظر جسمی. بسیاری از بیماری های عصبی و بیماری های اتوایمیون مثل MS یا آسیب های کبدی علت یا حداقل زمینه ساز یا تشدید کننده ش خشم فرو خورده و غم و غصه و حرص و جوش هست.. دیدین وقتی کسی غصه ای به دلش می مونه یا حرص و جوش میخوره یا داغی رو تحمل میکنه میگه ” جگرم سوخت” یا “لکه ش به جگرم موند” و.. یا وقتی کسی از ته دل خوشحال میشه یا روی آدمی رو که مزاحمش شده یا براش درد سری درست کرده،کم میکنه یا تلافی می کنه میگه” جگرم خنک شد”.. ؟؟ این اتفاقات در کبد واقعا می افته..
   فرو خوردن دائم خشم و غصه خوردن مدام و بروز ندادنش و درون خود ریختن باعث گیجی و سرگشتگی و حالت وارفتگی و افسردگی میشه.

   و البته که بیرون ریختن کنترل نشده خشم و رفتارهای تکانشی هم عواقب خوبی نداره.
   زندانها پر هست از آدمهایی که در یک لحظه نتونستن خشم خودشون رو کنترل کنن و در یک لحظه عقل و منطقشون تعطیل شده و حالا تا آخر عمر پشیمونن….

   پاسخ

3. سلام
   خشم یک هیجان طبیعی است که همه انسان ها اون رو تجربه کردند…ما پنج هیجان داریم شادی ، غم ، خشم ، نفرت ، ترس در مورد خشم بگم بروز خشم یا اینکه عامه مردم میگند طرف عصبانیه بذارید خودش رو تخلیه کند مورد تائید روانشناسان نیست و معتقدند بدین گونه نه تنها خشم از بین نمیره بلکه شدیدتر هم میشه…خوب پس باید در هنگام خشم چه کرد؟ منطق خشم رو شکست میده ، حتی اگر کسی برای خشم خودش دلیل منطقی داشته باشد با بروز اون بسرعت غیرمنطقی میشه…تعقل ، تامل ، تفکر ، تکنیک ده ثانیه ، نفس عمیق، در لحظه عصبانیت بخودت بگو سخت نگیر ، خشم ت رو بروز بده اما کنترل شده ، چون آدم خشمگین تمایل به ناسزا و تخریب داره ، خشم مثل یک نوشابه انرژی زا نیروی شما رو چندبرابر میکنه…در خشم شما غلو میکنید از قیود هرگز یا همیشه ، همه یا هیچ استفاده می‌کنید…اگر خشم خودتون رو سرکوب کنید و کنترل شده بروز ندید…کنترل شده یعنی در موردش مودبانه حرف بزنید…شما اینکار رو کردید من خیلی عصبانی شدم از شما توقع رو نداشتم…پرخاشگری نکنید حرف بزنید…اگر حرف نزنید و خشم خودتون رو سرکوب کنید جدای از سوماتیک…یعنی عوارض جسمی ، معده درد ، تب خال ، دردهای قلبی و عروقی…ممکنه خودزنی ذهنی داشته باشید ، خودسرزنشی ، نشخوار ذهنی… دیگران رو ببخشید یا رها کنید تا خودتون آرامش داشته باشید

   پاسخ

4. کامنتا واسم جذاب بود.. مطلب به درد بخوری بود… من بعضی وقتا می موندم که واقعا عصبانیت رو باید چیکار کرد! میترسیدم بریزم تو خودم و غمباد بگیرم. وقتی ام که بروزش میدادم دودقیقه بعد مث بلانسبت سگ پشیمون می شدم. اما الان قشنگ واسم همه چی جا افتاد و مفاهیم جای خودشو تو مغزم گرفت…مرسی جناب!

   پاسخ

   • خواهش می‌کنم. خوشحالم که براتون مفید بوده.

5. خب معلومه که ابراز خشم نیاز هستش خب یکی از احساس های هیجانی ما هستش

   حتی جدیدا پی بردن که احساس غم هم نیازه

   ولی بسیار کم و محدود

   نه اینکه بعضی از دوستان بیش از 5 بار خشمگین میشن و این اصلا خوب نیست

   پاسخ

6. یعنی منظورتون اینه که این کاری که شما میگین اون گزینه 1 نیستش ؟

   یعنی شما منظورتون اینه که کلا هیچ واکنشی نشون ندیم به خشم ؟

   خب بعد آخه به نظرتون اون گزینه 3 که گفتم بعضی جاها واقعا لازم نیست ؟

   بعضی جاها ما باید خشممون رو نشون بدیم تا مثلا اون شخص دیگه اون کارش رو تکرار نکنه
   یا مثلا ازمون حساب ببره
   مثل یه معلم که کار بد دانش آموز رو میخواد بهش گوشزد کنه
   البته میدونم میشه با آرامش بهش گوشزد کرد ولی باور کنین 90% تاثیر نداره

   راستی میخواستم بگم میشه بی زحمت راجع به فنون و مهارت مربی گری و معلمی هم مقاله بذارید ؟

   پاسخ

   • امیر جان ما توی این نوشته نمی‌خوایم در خصوص مواردی که باید طرفمون رو تربیت کنیم صحبت کنیم. اینکه آیا مجازات کردن روش درستی برای تربیت هست و این مجازات به چه نحوی باشه، خارج از موضوع این نوشته‌ست.

     در خصوص خشم و اینکه آیا ابراز کردنش به ما کمک می‌کنه یا خیر و اینکه چه اثراتی می‌تونه داشته باشه داریم صحبت می‌کنیم.

7. البته این رو هم بگم

   گزینه 1 فرد شهامت یا شجاعتش رو نداره یا زورش به فرد مقابل نمیرسه که خشمش رو بروز نمیده

   ولی اکثرا به خاطر اینکه طرف مقابل ناراحت نشه خشمش رو بروز نمیده

   راجع به گزینه 2 هم علتش میتونه به گزینه 1 برگرده
   طرف انقدر خشمش رو خورده که با کوچکترین خشم عصبانی میشه و عصبانیتش رو سر کسی که زورش میرسه خالی میکنه

   البته اکثرا به خاطر اینه که افراد زودرنج هستن و با کوچکترین چیزها ناراحت میشن و این خیلی بده و باید روش کار کنن

   راجع به گزینه 3 هم ما نباید انتظار این رو داشته باشیم که طرف با حرف ما ناراحت نشه

   ناراحت میشه که میشه به درک که ناراحت میشه

   به خاطر ناراحت شدن یا نشدن اون که ما نباید اذیت بشیم

   پ.ن : احساس کردم بهتره این توضیحات رو اضافه کنم

   پاسخ

   • سلام امیر جان

     نحوه جدا کردن خشم از عصبانیت، برای من هم جالب بود.

     من اول از همه یه توضیح بدم و اون اینکه، این نوشته از من نیست، و برگرفته از سایت کیوراسیتی‌ـه که من به منابعش و موثق بودن مطالبش اعتماد زیادی دارم.

     تقسیم‌بندی شما در خصوص واکنش نسبت به خشم، یه دید فلسفی به موضوع داره، در صورتی که این نوشته از نقطه‌نظر علمی قضیه رو بررسی کرده. ولی خب اجازه بدید که من هم کمی فلسفه ببافم.

     دسته‌بندی من یکمی از مال شما متفاوت‌تره. به نظرم یا طرف خشم رو سرکوب می‌کنه، یا ابراز می‌کنه، یا کنترل می‌کنه (در ادامه می‌گم که چرا حتی این کلمه کنترل کردن هم به نظرم اشتباهه).

     از بین گزینه‌های شما، گزینه‌ی سه و گزینه‌ی دو هر دو به یک چیزی اشاره می‌کنه و من تفاوت رو فقط توی شدت می‌بینم. هر دو در خصوص ابراز کردن خشمه.

     اما آیا سرکوب کردن یا کنترل خشم هم یکسانه؟ من فکر می‌کنم نه‌تنها یکسان نیست، بلکه سرکوب کردن هم خودش یک نوع از ابراز خشمه. به عبارتی، ما می‌تونیم رویکردمون به خشم رو به دو دسته تقسیم کنیم. اول اینکه ابراز کنیم و دوم اینکه کنترل کنیم. یعنی سرکوب کردن رو در دسته‌ی ابراز کردن خشم ادغام کنیم.

     اما چطوری؟ درسته که سرکوب کردن خشم، نمود بیرونی نداره، اما ما اون رو در درون خودمون ابراز می‌کنیم و به قول معروف کشش می‌دیم. به عبارتی اون هم ابراز خشمه اما در درون خودمون.

     کنترل خشم چیه؟ فکر می‌کنم که حتی کنترل خشم هم کلمه‌ی مناسبی برای رویکردی که نشانه‌ای از خشم رو در رفتار ظاهری و در باطن با خودش نداره، کلمه‌ی اشتباهی باشه. در حقیقت و طبق تحقیقات روزنبرگ (https://www.ilola.ir/4406) ما باید احساسات ناخوشایندی مثل خشم رو “حس” کنیم، اجازه بدیم که بیاد توی ذهنمون، و بعدش رهاش کنیم. چه خشم رو سرکوب کنیم (یعنی بگیم، نه من خشمگین نیستم، یا درون خودمون حرص بخوریم و حرفی نزنیم)، چه با مشت به دیوار بکوبیم و اون رو در دنیای بیرون ابراز کنیم، در اصل خودمون رو به اون خشم گره زدیم و اون ما رو دنبال خودش می‌کشه. همون چیزی که این تحقیق بهش اشاره می‌کنه و میگه «بلکه صبح فردا نیز خلقشان گرفته‌تر بود.»

     بهترین کار؟ برای نود ثانیه تجربه‌ش کنیم، چند نفس عمیق بکشیم، یا به یه پیاده‌روی بریم، تا خشم مثل هر احساس دیگه‌ای بیاد و بره.

     خشم و احساسات ناخوشایند، مثل ابری می‌مونند که کمی آسمون آبی و صاف ذهن رو به هم می‌ریزند. نمیشه از این پایین سرشون داد بکشیم، بلکه باید اجازه بدیم که بیان و برن. مثل انسانی که گوشه خیابون نشسته و داره رد شدن ماشین‌ها رو تماشا می‌کنه. اگه اون شخص، بپره وسط خیابون که بخواد خیابون رو “کنترل” کنه، تازه اوضاع بدتر میشه. برای همین من حتی با کلمه “کنترل” هم در این زمینه مخالفم. باید حسش کنیم و اجازه بدیم که بیاد و بره.

     تهش می‌رسیم به حرف نویسنده کیوراسیتی. ما یا خشم رو ابراز می‌کنیم، یا اون رو احساسش می‌کنیم و بدون کش دادن و گلایه کردن، اون رو می‌فرستیم بره پی کارش تا آسمون آبی ذهنمون رو بیشتر به هم نریزه.

8. بعضی از دوستان هستن خشم رو با عصبانیت اشتباه میگیرن

   در حالی که اینا اصلا یکی نیستن و خشم علت عصبانیت هستش و عصبانیت یه جور واکنش نسبت به خشم هستش

   ما کلا 4 نو واکنش نسبت به خشم داریم

   1- خشم رو ابراز نمیکنیم و هیچ واکنشی نشون نمیدیم ( دقیقا همینی که شما میگین )
   که این خیلی برای ما بد هستش
   مثل این میمونه یه سم رو تو دهنمون ریختن و ما هم اونو تف نکنیم و بخوریمش

   2- عصبانی شدن : این که طرف بدون اینکه به چیزی یا کسی فکر بکنه به بدترین شکل عمل میکنه
   مثلا یکی در مورد ما یه نظری میده ما ناراحت میشیم مشت میکوبیم به دماغش ( واقعا احمقانست :)) )
   یا فقط در این خلاصه نمیشه .
   مثلا ما از حرف یه فردی عصبانی میشیم و به بدترین شکل جوابشو میدیم طوری واقعا شخصیت خودمون رو پایین میاریم و فرد مقابل رو واقعا ناراحت میکنیم
   و بعد 1 ساعت هم به پاش میفتیم که مارو ببخش :))

   بهتره در اینجور مواقع تا 10 بشماریم و به حرفمون فکر کنیم بعد حرف بزنیم

   3- ابراز کردن خشم : این گزینه درسته بهترین گزینه نیست ولی از گزینه های قبلی خیلی بهتره
   بعضیا فکر میکنن همیشه مهربونی بهترین چیزه و همیشه با خوبی و مهربونی باید رفتار کرد
   کاملا قبول دارم
   ولی بعضیا واقعا اصلا نمیفهمن و حتما باید باهاشون برخورد بشه

   مثلا فردی همش کاری رو انجام میده که باعث مزاحمت برای شما میشه
   و این آدم شما رو خشمگین میکنه این عملش
   و شما بر میگردید و با خشم بهش پاسخ میدید و میگید لطفا دیگه این کار رو انجام ندید ( همین جمله رو میگید ولی با خشم و بدون لطافت )

   4- کنترل خشم : بهترین گزینه و طولانی ترین و کامل ترین گزینه همین هستش
   که ما اصلا خشمگین نشیم تا بخوایم بهش واکنش نشون بدیم

   که این بحث گزینه 4 هم بسیار طولانیه و بسیار زمان بر هستش و اینجا نمیشه واقعا توضیحش داد

   ولی واقعا کشور ما تازگیا خیلی تو این زمینه خشم و خشونت و عصبانیت افتضاح شده

   من خیلی میبینم که طرف به خاطر فحش ناموسی ( که خود کلمه ناموس از ریشه غلطه ) قتل انجام داده :/
   واقعا خنده داره که آدم به خاطر فحش انقدر عصبانی بشه که یه نفرو بکشه
   کلا دعوای فیزیکی کاملا مزخرفه مگر اینکه به خودمون یا خانوادمون حمله بشه

   واقعا اینها باید از بچگی با ما کار بشه و آموزش پرورش باید یه فکری بکنه
   الان تو خیلی از کشورا داره تو مدارس انجام میشه و میبینیم که دارن نتیجه میگیرن

   حالا یه سوالی ازت دارم ایمان جان ؟

   شما که گزینه 1 رو پیشنهاد میکنین عوارض اینکارو هم قبول دارین و
   خیلی ها هستن همین گزینه 1 رو انجام میدن و خشمشون رو ابراز نمیکنن و بعد ها از اینکه هیچ واکنشی نشون ندادن و خشمشون رو اون لحظه ابراز نکردن و جواب طرف رو ندادن شدیدا حس پشیمونی دارن و شدیدا با خودشون درگیر میشن که چرا خشمشون رو نشون ندادن

   کلا هر دو صورت هست : نشون میدن یه مشکلی دارن – نشون هم نمیدون یه مشکلی دارن
   کلا انسان با خودش درگیر بوده و هست و خواهد بود :))

   ممنون میشم جواب سوالمو میدی

   بازم مرسی از مقاله های خوبت و مرسی که انقدر با حوصله هستی <3
   خوشحال میشم بهم ایمیل بزنی <3

   پاسخ