از حفظ کردن شعر تا پختن کیک | نقش تقویت‌کننده‌های مثبت

موثرترین راه برای آموزش چیزی به یک حیوان – شامل انسان – استفاده از تقویت مثبت است.

تقویت‌ مثبت چیست؟ بهتر است شما را با چهار اصطلاح که در روان‌شناسی کاربرد دارد آشنا کنم. تقویت، تنبیه، مثبت و منفی.

تقویت و تنبیه، هر کدام می‌توانند مثبت یا منفی باشند. پس با چهار احتمال طرف هستیم.

• تقویت مثبت: چیزی اضافه می‌شود تا احتمال انجام یک رفتار افزایش پیدا کند.
• تقویت منفی: چیزی کم می‌شود تا احتمال انجام یک رفتار افزایش پیدا کند.
• تنبیه مثبت: چیزی اضافه می‌شود تا احتمال انجام یک رفتار کاهش پیدا کند.
• تنبیه منفی: چیزی کم می‌شود تا احتمال انجام یک رفتار کاهش پیدا کند.

در کل تقویت‌کننده‌ها احتمال وقوع رفتار را افزایش می‌دهند و تنبیه‌کننده‌ها برعکس عمل می‌کنند. مثبت یعنی اضافه کردن و منفی یعنی کم کردن.

حالا کارن پرایر بر اساس این اطلاعات روش جالبی برای حفظ کردن شعر به ما آموزش می‌دهد. به جای اینکه شعر را از اول به آخر حفظ کنیم، بهتر است از بیت‌های آخر شروع کنیم و کم‌کم به بیت‌های اولیه نزدیک شویم. چرا؟

فرض کنید که قرار است پنج بیت حفظ کنید. ابتدا، آخرین بیت را مرور و حفظ می‌کنید. همه چیز عادی است. حالا سراغ بیت چهارم می‌رویم. آن را حفظ می‌کنیم و ادامه‌اش که بیت پنجم است را از بر می‌خوانیم. چه اتفاقی می‌افتد؟ بیت پنجم را پیش‌تر حفظ کرده‌اید، پس بلدید. چه حسی به شما دست می‌دهد؟ لذت!

حالا قضیه را به حالت نرمال برگردانید. بیت اول را حفظ کرده‌اید و حالا از بر می‌خوانید و به سراغ بیت دوم می‌روید. بیت دوم رو بلد نیستید، پس باید شروع به یادگیری کنید. با رسیدن به هر بیت بعدی چه اتفاقی می‌افتد؟ تلاش و در نهایت حس درد.

قدم گذاشتن از قلمرو شک به سرزمین اطمینان، برای ما لذتبخش است و بالعکس قدم گذاشتن به سرزمین دو دلی و شک، اضطراب‌آور است. وقتی شروع به حفظ کردن شعری از انتها می‌کنید، با هر بار رسیدن به بیت بعدی، انگار از سرزمین شک به سرزمین اطمینان پا گذاشته‌اید. به این صورت، تجربه‌ی حفظ کردن شعر، معادل کاری مفرح و لذتبخش است. در مقابل، و به روش معمول اگر جلو روید، حفظ کردن شعر دردی در یک جایی است. خلاصه که درد خوبی نیست. این قدرت تقویت مثبت است که می‌تواند تجربه یادگیری را به کل متحول کند.

به عنوان یک نمونه دیگر، اگر می‌خواهید به بچه، کیک پختن را یاد بدهید، بهتر است از خامه‌ی خوشمزه‌ی روی کیک شروع کنید.