چطور بهتر یاد بگیریم | 11 | نکاتی در خصوص یادگیری زبان

مصاحبه‌ی دوم با بنی لوئیس است و در خصوص یادگیری زبان صحبت شده است. در ادامه خلاصه‌ای از این مصاحبه را برای‌تان آورده‌ام.

لوئیس در مدرسه با یادگیری زبان مشکل داشت و تا ۲۱ سالگی فقط انگلیسی (زبان مادری‌اش) صحبت می‌کرد. البته آنگونه که خودش عنوان می‌کند، در بچگی هم به خاطر ضعف در مهارت‌های کلامی و به کار بردن زبان مادری به گفتار-درمانی مراجعه می‌کند.

اکنون او کتابی به اسم Fluent in 3 Months نوشته و دور تا دور دنیا برای کاوش فرهنگ‌های دیگر سفر می‌کند. اطلاعات کشورهای دیگر را ثبت و با زبان‌هایشان آشنا می‌شود. کتابش اشاره به «شیوا و فصیح شدن در سه ماه» می‌کند.

بنی لوئیس در این مصاحبه اول از هم می‌گوید چنانچه برای پز دادن یا نمره گرفتن در فلان آزمون، می‌خواهید زبان یاد بگیرید، بهتر است بدانید که انگیزه‌ی مناسبی ندارید. در طرف دیگر اگر قصدتان آشنایی با فرهنگ‌های دیگر، افراد جدید از آن فرهنگ‌ها و گسترش روابط‌تان است، هدف و انگیزه‌ی مناسبی را پی گرفته‌اید.

مصاحبه‌کننده از لوئیس می‌پرسد که چرا بچه‌ها را یک قدم جلوتر از بقیه در یادگیری (زبان) به حساب می‌آورد. جواب جالب لوئیس این است که بچه‌ها از اشتباه‌کردن نمی‌ترسند و کمال‌گرا نیستند. برعکس بزرگ‌ترها به این خاطر که گمان می‌کنند وجهه‌شان خراب می‌شود، تلاشی برای امتحان کردن توانایی‌هایشان نمی‌کنند تا مبادا اشتباهی از آن‌ها سر بزند؛ و البته حق با لوئیس است چرا که عدم دریافت بازخورد از اشتباهات، می‌تواند باعث شود که ما در مسیر اشتباهی قرار بگیریم و نیروی‌مان را هدر دهیم بدون آن‌که متوجه باشیم.

و اما در خصوص انتظارات از خودمان در خصوص یادگیری زبان، لوئیس می‌گوید که پنج سال آلمانی را در مدرسه یاد گرفته و رد شده است. ده سال در حال یادگیری ایرلندی بوده و به زور قبلو شده است. به اسپانیا رفته و بعد از شش ماه تقریبا هیچ چیزی یاد نگرفته است. چرا؟ self fulfilling prophecy یا پیشگویی برای محقق شدن آنچه می‌پنداریم باید اتفاق بیفتد شاید معادل خوبی برای این اصطلاح باشد و البته همین مورد باعث این اتفاقات است. بگذارید کمی بیشتر توضیح دهم. شما به خودتان می‌گویید که «من آدم زبان نیستم و اصلا مغزم برای یادگیری زبان ساخته نشده است» و همین تصور اشتباه، باعث می‌شود که واقعا یاد نگیرید. «من وقتش را ندارم»، «من استعداد ندارم»، «سنم زیاد شده و برای این کار مناسب نیستم» از جمله بهانه‌هایی‌ست که به همین نوع پیشگویی تعلق دارند. بایستی فراموششان کنیم و دل به کار دهیم. البته اگر انگیزه‌ی مناسبی برای شروع داشته باشیم.

در جایی منظور لوئیس از این گفته که «اگر کسی بخواهد یاد بگیرد، با وجود چالش‌ها می‌تواند به مسیر یادگیری ادامه دهد» توسط مصاحبه‌گر پرسیده می‌شود. پاسخ لوئیس این است که مرغ همسایه همیشه غاز است؛ ما دیگری را بهتر از خودمان می‌بینیم و وقتی کسی که زبان یاد گرفته را ملاقات می‌کنیم، چیزهایی مثل «شرایط برایش جور بوده است»، «پدر و مادرش داشتند که خرج کلاس‌هایش کنند»، «زبان توی ژن این بنده خدا بوده» و این قبیل حرف‌ها را به خودمان می‌گوییم. چرا؟ چون واقعا تلاش‌های آن فرد در زمینه‌ی یادگیری را ندیده‌ایم؛ ما که تمام مدت با آن شخص نبوده‌ایم!

در نهایت اولین قدم این است که یاد بگیریم که بهانه نیاوریم و اگر قرار است مهارت جدیدی را یاد بگیریم، برخلاف تمام موانعی که بر سر راهمان است، به جلو پیشروی کنیم.

لوئیس می‌گوید که میلیون‌ها بار شکست خورده (و پیداست اغراق می‌کند). نه فقط در ابتدای مسیر که در هرجای راه بلند یادگیری یک مهارت. در قدم‌های اول اصلا چشم‌اندازی را پیش روی خودتان نخواهید دید. انگار همه‌چیز تا مقصد فاصله‌ی بی‌نهایت زیادی دارد و اصلا انتهایی در کار نیست. اگر می‌بینید مدتی گذشته و پیشرفتی نکرده‌اید، به این خاطر نیست که شما برای یادگیری آن مهارت خوب نیستید، بلکه به این معنی‌ست که راهی که برای رسیدن به آن طی می‌کنید، شاید مناسب شما نباشد و بهتر است از تکنیک‌ها و راه‌های دیگر برای کسب نتیجه‌ی مطلوب استفاده کنید.

اینترنت نیز مکان مناسبی برای آشنایی با فرهنگ‌های مختلف است. اکنون دیگر لازم نیست که برای آشنایی با فرهنگی به میان مردم آن بروید. با وارد شدن به شبکه‌ی جهانی می‌توانید پیش از آن‌که شخصا فرهنگی را از نزدیک ببینید، با آن و زبانش آشنا شوید. به عبارتی برای یادگیری زبان به جای سفر به آکسفورد می‌توانید از طریق اینترنت تا حد قابل قبولی انگلیسی را یاد بگیرید و سپس برای آشنایی بیشتر فرهنگ و درهم‌تنیدگی‌هایش به آن شهر و کشور سفر کنید.

لوئیس می‌گوید که از تکنیک پومودورو برای یادگیری زبان استفاده می‌کند، آخر هفته‌ها هم استراحت در برنامه‌ی کارش قرار دارد.

از لوئیس سوال می‌شود که چرا تکرار و تکرار را راه‌حل مناسبی برای یادگیری نمی‌داند. لوئیس می‌گوید ساختن تصویر ذهنی و ارتباط کلمه‌ای که می‌خواهم یاد بگیرم با یک واقعا، بسیار موثرتر است. همچنین به جای تکرار طوطی‌وار از تکرار با فاصله های زمانی یاد می‌گیرد. برای این کار برنامه‌ای به اسم Anki را می‌توانید بر روی موبایل یا کامپیوتر خود نصب کنید. الگوریتم پیشرفته‌ی این برنامه خودش فواصل مناسب زمانی برای یادآوری را به شما پیشنهاد می‌کند.